سوره های قرآن کریم در زمان رسول خدا (ص) دارای نام هایی بوده که از طرف خدا مشخص شده بودند. گاهی هم خود مردم یا دانشمندان مسلمان برای سوره ها نام هایی انتخاب کرده اند.

حضرت محمد (ص) پس از رسیدن به پیامبری، 23 سال زندگی کردند که از این مدت 13 سال را در مکه و 10 سال را نیز در مدینه به سر بردند. به سوره هایی که در مکه بر ایشان نازل شده است، سوره های مکی و به سوره های که در مدینه نازل شده است، سوره های مدنی گویند.

امام صادق (ع) در حدیثی فرموده است :«پایان یک سوره، با نازل شدن ((بسم الله الرحمن الرحیم)) در آغاز سوره ی جدید، معلوم می شد.» با توجه به این حدیث، بسم الله الرحمن الرحیم هم نشانه ی آمدن سوره ی جدید بوده و هم علامت پایان یافتن سوره ی قبلی.

سوره در زبان عربی از کلمه ی «سور» گرفته شده و به معنای برج و باروهایی است که در گذشته های دور، دور شهر ها می کشیدند. چون هر سوره تعدادی از آیات را در دل خود جای داده؛ از این نظر مانند حصار شهر است که خانه های شهر را درون خود جای داده؛ به همین دلیل نیز به ان سوره گفته اند.

بله، شفا دادن بیماران، سخن گفتن با حیوانات و دو نیم کردن ماه در آسمان از جمله ی معجزه های پیامبر (ص) بوده است. معجزه ی دو نیم کردن ماه در آیه ی 1 سوره ی بقره آمده است.

معجزه ی هر پیامبری هم آهنگ با شرایط روزگار خودش بوده است؛ مثلاً در زمان موسی (ع) که سحر و جادو رواج داشت، حضرت موسی (ع) عصایش را اژدها می کرد تا معلوم شود کار او از کار جادوگران بالاتر است.

در زمان حضرت عیسی (ع) نیز دانش و پزشکی بسیار رونق داشت و برای همین، حضرت عیسی (ع) شفا دادن کوران مادر زاد و زنده کردن مرده ها را معجزه ی خود قرار داد.

در زمان حضرت محمد (ص) هم سخنرانی زیبا و شعر و شاعری رواج بسیار داشت؛ به همین دلیل خداوند قرآن کریم را معجزه ی پیامبر قرار داد که از شعر هر شاعر و سخنرانی هنرمندانه ی هر گوینده ای دل نشین تر است. جالب است بدانید همه ی معجزات پیامبران در زمان خودشان انجام شده و پایان یافته است؛ اما معجزه ی پیامبر اسلام از آغاز نزول وحی تا قیامت ادامه دارد.

آری، یکی از نشانه های معجزه بودن قرآن بیان برخی مطالب علمی است که سال ها قبل از کشف آن در قرن آمده است. مثلاً کروی بودن زمین بر اساس برخی آیات قرآن قابل اثبات است. در آیه ی سوره ی 40 معارج از مسرق ها و مغرب ها سخن به میان آمده است. اگر زمین مسطح بود، فقط یک مشرق و یک مغرب داشتیم؛ اما مشرق ها و مغرب ها وقتی ایجاد می شود که زمین گرد باشد و با چرخیدن به دور خودش، در هر زمانی خورشید، طلوع و غروب کند و در هر زمانی مشرق و مغربی پدید آید.

گروهی از دانشمندان بررسی هایی در کلمات قرآن و تعداد آن ها انجام داده اند و به نتیجه های جالبی رسیده اند که می توان از آن ها به عنوان شگفتی های عددی قرآن یاد کرد؛ به عنوان مثال کلمه ی «یوم» به معنی روز به تعداد روز های سال یعنی 365 بار در قرآن به کار رفته و کلمه ی «شهر» به معنی ماه، 12 بار به تعداد ماه های سال در قرآن آمده است. هم چنین دو کلمه ی «حیات» (زندگی) و «موت» (مرگ) که مقابل هم هستند، با حساب کلمات هم خانواده های خود به طور مساوی در قرآن آمده اند. واژه ی «اخ» (برادر) و کلمات «شیخ» (پیرمرد) و «طفل» (کودک) نیز هر کدام 4 بار در قرآن آمده است. واژه های «دنیا» و «آخرت» نیز هر کدام 115 بار و به طور مساوی در قرآن به کار رفته اند.

قرآن معجزه است برای آن که مردم نمی توانند کتابی مانند آن بنویسند. قرآن ویزگی هایی دارد که هر یک از آن ها می توانند نشانه ی معجزه بودن این کتاب آسمانی باشد؛ از جمله ی این ویژگی ها زیبایی و دل نشینی عبارات قرآن است؛ حتی کافران روزگار پیامبر (ص) هم از شنیدن آیه های قرآن لذت می بردند. تاکنون هیچ کسی نتوانسته مانند قرآن بگوید و بنویسید. پس از این نظر قرآن معجزه است و معلوم می شود که از طرف خداست. از سوی دیگر قرآن کریمپیش گویی های کرده که نشان می دهد این کتاب حرف انسان نیست؛ مثلا قرآن کریم پیروزی امپراطور روم و نیز فتح مکه را سال ها قبل از این حادثه خبر داد. خبر اول در سوره ی روم و خبر دوم در سوره ی فتح آمده است.

معجزه، کاری است که مردم از انجام آن عاجز و ناتوانند و فقط پیامرانند که با اجازه ی خدا می توانند آن را انجام دهند. پیامبران معجزه می کنند تا به مردم بفهمانند از طرف خدا آمده اند و حرف هایی که می زنند، حرف و پیام خداست. معجزه یک از نشانه های پیامبری است.

از آ« جا که برخی مسلمانان می خواستند هر ماه یک بار کل قرآن را بخوانند، آن را به سی جزء یعنی به تعداد روز های ماه تقسیم کرده اند. هر جزء را نیز به چهار حزب تقسم کرده اند که با این حساب، قرآن 120 حزب دارد. این تقسیم بندی علاوه بر آُسان سازی و نظم دادن به خواندن قرآن، برای کسانی که می خواهندقرآن را حفظ کنند یا با یک نظم مشخص آن را یاد بگیرند، نیز مفید است.

قرآن کریم در هر زمانی یه خط همان زمان نوشته شده است. در آغاز اسلام که خط رایج میان عرب ها خط « نبطی» و «سریانی» بود، آن ها قرآن را به همین دو خط می نوشتند. رفته رفته که خط های جدیدی مپل «خط کوفی» درست شد ، قرآن را نیز با این خط نوشتند. تا امرئز هم که انواع خط ها ایجاد شده، مسلمانان از این خط ها برای نوشتن قرآن بهره گرفته اند.

جزء 30 قرآ« با سوره ی « نبا » شروع می شود و در اول سوره ی نبا هم کلمه ی « عم » قرار دارد؛ به همین دلیل این جزء را « عم جزء » می گویند؛ یعنی این جزء با کلمه ی « عم » آغاز شده است.

در زمان پیامبر که هنوز ملت های دیگر با قرآن آشنا نشده بودند،نیازی نبود که روی کلمات قرآن حرکاتی مانند کسره، فتحه، ضمه قرار داده شود. مردم عرب بدون وجود این حرکات هم می توانستند،قرآن را بخوانند. اما مردم کشورهای دیگر مانند ایران نیز مسلمان شدند،لازم بود کلمات قرآن حرکت گذاری شود. این کار حدود چهل سال پس از وفات پیامبر (ص) و توسط یکی از شاگردان حضرت علی (ع) انجام گرفت. نام این شخص «ابو الاَسوَد دُوئلی» بود.

در آن زمان حروف عربی نقطه نداشت. حدود هشتاد سال پس از رحلت پیامبر (ص)، مسلمانان نقطه را اختراع کردند تا مردم در خواندن آیه های قرآن و تشخیص حروف دچار اشتباه نشوند.